Facebook Twitter Instagram
    Trending
    • Ulusalcılar kimlerdir ve “Yetmez ama evet”çilere karşı nasıl mücadele ederler?
    • #HEPİMİZGÖÇMENİZ Twitter’da
    • Bizans’ın Son Günleri
    • Haçlıların Bizans’a Çektirdikleri
    • Sebastiao Salgado: “Gözler çok şey anlatır”
    • Beyazlar Cazı Öldürmeye Çalıştı Müzik Kazandı
    • Käthe Kollwitz Kadınlar, anneler ve mücadele
    • Susamam
    Twitter Facebook
    Altüst Dergisi
    • Ana Sayfa
    • Satış Noktaları
      • İstanbul Satış Noktaları
      • Ankara Satış Noktaları
      • İzmir Satış Noktaları
      • Diğer İllerdeki Satış Noktaları
    • Abonelik
    • Yazı ve Danışma Kurulu
    • İletişim
    Altüst Dergisi
    Buradasınız:»Kitap önerisi»Kitap: İspanyol trajedisi
    Kitap önerisi

    Kitap: İspanyol trajedisi

    26 Ağustos 2011Updated:09 Mayıs 20143 Mins Read
    Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email

    Komintern ve İspanya İç Savaşı

    E.H.Carr
    Çeviren Ali Selman
    İletişim, 2010.

    1920’lerin ve 1930’ların yenilgiye uğrayan devrimleri arasında en çok bilineni İspanya’daki devrim ve iç savaş sürecidir. İspanya İç Savaşı Ken Loach’un “Toprak ve Özgürlük” filmiyle, Picasso’nun “Guernica” tablosuyla ve savaşmak için onlarca farklı ülkeden gelen Enternasyonal Tugaylar’ın yiğitliğiyle hatırlanır. Ancak İspanya İç Savaşı’nın trajedisi faşizme karşı umutsuz bir savaş olmasında değil, uğradığı ihanette yatıyor. 

    E.H.Carr’ın Komintern ve İspanya İç Savaşı kitabı iç savaşın tarihini partiler, liderler ve izlenen politikalar ekseninde anlatırken, “Moskova’nın İspanya karşısındaki tutumunda, devrimci hedeflerin yerini giderek nasıl Sovyet devletinin güvenlik hedeflerinin aldığını” gözler önüne seriyor. Carr bunu Stalin’in İkinci Dünya Savaşı öncesi izlediği İngiltere ve Fransa’yı ürkütmeme politikası ve Avrupa’daki genel politik dengeler bağlamında yapıyor.

    Birinci Dünya Savaşı’nın ardından yaşanan devrimci isyanların yenilmesi dünya devrimi fikrini zora sokarken Rusya’da da karşı devrimin önünü açtı. Dünya devriminin partisi olarak 1919’da kurulan Komintern SSCB’nin bir aparatı haline dönüşürken, yeni egemen sınıf olan bürokrasi tarafından Sovyetler Birliği’ni korumak asıl amaç haline getirildi. 1936’ya gelindiğinde SSCB yükselen Nazi Almanyası’na karşı batılı kapitalist devletlerle işbirliği yapmaya çalışıyordu. İttifakın güvenli bir şekilde yürümesi için SSCB’nin başka ülkelerde “devrim kışkırtıcılığı” yapmaması gerekiyordu. Bu politikaya uygun olarak tüm komünist partilere ‘anti-faşist halk cephesi’ adı altında  burjuva partileriyle koalisyon yapmaları önerildi. Fransa ve İspanya’da kurulan bu halk cepheleri bir yandan işçi sınıfının aşağıdan basıncına maruz kalıyor, diğer yandan Moskova’nın ittifak çıkarları için “demokratik cumhuriyet”le sınırlı kalmaya çalışıyordu. Enternasyonal sektereri Dimitrov, Lenin’in devlet teorisini altüst ederek İspanya’daki cumhuriyeti “sovyet devleti değil, ama burjuvazinin gerçek sol kesiminin katılımıyla, anti faşist bir devlet” olarak tanımlıyordu.

    Devrimi sınırlamak için eski “iki aşamalı devrim” anlayışı da kullanıldı. Çin’de olduğu gibi bu teoriyle işçiler burjuvaziye tabi kılınıyor, devrim erteleniyordu. Komintern’in en parlak görevlilerinden Togliatti devrimin İtalya ve İspanya gibi ülkelerde henüz “burjuva demokratik devrim” aşamasında olduğunu söylüyordu.

    Ancak işçi sınıfının beklemeye pek niyeti yoktu. İspanya’da 16 Şubat 1936’da Halk Cephesi’nin seçim zaferi işçilerin ve köylülerin kendilerine güvenini arttırdı. Seçimlerin ardından genel af ilan edildi, işçiler fabrikalara el koymaya başladı, köylüler topraklarda kolektifler kurdu. Yükselen İspanya Devrimi burjuvaziyi harekete geçirdi ve General Franco’nun Ağustos 1936’daki isyanıyla birlikte İspanya İç Savaşı başladı.

    İspanya’nın kaderi, büyük güç bloklarının yaklaşan dünya savaşının provasını yaptığı bir deneme tahtası olmaktı. Ülkedeki küçük Komünist Parti Sovyet desteği sayesinde gücünü devlet içinde  radikal bir şekilde arttırdı. Almanya ve İtalya’nın isyancılara yoğun desteği, Cumhuriyet’in yetersiz askerî gücü, zayıf örgütlenme ve batılı devletlerin umursamazlığı genç İspanya Cumhuriyeti’nin yenilgisine neden oldu. Ancak en umulmadık ihanet  Sovyetler Birliği’nden geldi. Ülkedeki anarşistler ve özellikle POUM’da örgütlenen anti-stalinistler faşistlerle savaşırken Stalin tarafından arkadan bıçaklandılar. Stalin’in tehlikeli bir rakip olarak gördüğü, Aralık 1936’da 70.000 kişilik bir güç olan POUM, Haziran 1937 kapatıldı, liderlerinden Andres Nin işkenceyle öldürüldü.

    Carr’ın kitabı Stalinizm’in yarattığı trajediyi belgelerken SSCB’nin İkinci Dünya Savaşı’nda izlediği politikaları,  Molotov-Ribbentrop anlaşmasını, Polonya’nın Nazilerle paylaşılmasını anlamak için de önemli bir kaynak. Kısa ama yoğun bir anlatımla, haritalar ve resimlerle okuyucuyu dönemin içine rahatça çekebiliyor. Değerli bir eser.

    Onur Devrim Üçbaş

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email

    Related Posts

    Bizans’ın Son Günleri

    Haçlıların Bizans’a Çektirdikleri

    ‘Weimar Türkiyesi’nde demokrat kalabilmek

    Comments are closed.

    Ara…
    İnternetten Satın Al!
    • N11
    • KitapYurdu
    • Idefix
    • D&R
    • GittiGidiyor
    • Pandora
    • Kabalcı
    • Sözcü Kitabevi
    • İlkNokta
    • Eganba
    • KitapCadde
    • PuntoKitap
    • Simurg
    • Nobel Kitap
    • Sol dergi ve gazete arşivi - SolYayin.com
    Eski Sayılar
    AltÜst Dergisi Eski Sayılar
    Etiketler
    Altüst altüst dergisi içerik altüst içindekiler Anayasa Arap devrimleri Araplar Ayrımcılık Azınlıklar Barış Cinsiyetçilik Demokrasi Devlet Devrimler Din Edebiyat Ekonomi Ekonomik kriz Emperyalizm Ergenekon Ermeni sorunu Ermeni Soykırımı Irkçılık Kadın hareketi Kapitalizm Kemalizm Kitap Kriz Kültür ve sanat Kürt hareketi Lenin Marksizm Meltem Oral Milliyetçilik Modernite Roni Margulies Savaş Sosyalizm tartışmaları Soykırım Suriye Devrimi Tarih Toplumsal sorunlar TÜRKİYE SİYASETİNDEN SAHNELER Özgürlük mücadelesi İktidar İslam
    © 2025 - Altüst
    • Künye
    • İletişim

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.

    Tercihlerinizi ve tekrar ziyaretlerinizi hatırlayarak size en alakalı deneyimi sunmak için web sitemizde çerezler kullanıyoruz. "Kabul Et" seçeneğine tıklayarak, TÜM çerezlerin kullanımına izin vermiş olursunuz.
    AyarlarKABUL ET
    Manage consent

    Privacy Overview

    This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
    Necessary
    Always Enabled
    Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
    Non-necessary
    Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
    SAVE & ACCEPT